تغییر الگوی کشت دغدغه کشاورزان روداب/گزارش

بخش روداب بعنوان وسیع ترین بخش خراسان رضوی دارای آب و هوای گرم وخشک است و مردم منطقه به شغل کشاورزی و دامداری مشغول می باشند؛ به رقم پیشرفت هایی که در بخش کشاورزی کشور صورت گرفته اما کشاورزان این منطقه همچون اجداد خود به کشت محصولاتی مانند جو، گندم و پنبه به شیوه سنتی مشغول هستند[...]

 کاهش شدید منابع آب در منطقه و خشکسالی های اخیر باعث شده کم کم کشاورزان و کارشناسان به فکر تغییر الگوی کشت بیافتند وبیشتر کشاورزان منطقه باغداری پسته را بعنوان محصول جایگزین وکم آب انتخاب کنند واز مجموع 6500هکتار اراضی موجود و کشت شده حدود1100هکتار آن در سال های اخیر زیر کشت درخت پسته رفته اما این ارقام نشان می دهد هنوز هم تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم آب طلب در این منطقه ضروری به نظر می رسد.

یکی از کشاورزان روداب گفت: سال هاست که به زراعت مشغول می باشم  و از شش سال پیش دوهکتار از زمین هایم را به کاشت پسته اختصاص دادم و بقیه آب وزمین کشاورزی را به صورت سابق وسنتی کشت می کنم تا بتوانم مخارج زندگی را از کاشت جو،گندم و پنبه بدست آورم که البته همانند سایرکشاورزان هرساله برای فروش این محصولات حتی با قیمت بسیار کم مشکل داریم وهرچند از لحاظ اقتصادی کاشت این محصولات تامین کننده مخارج زندگی نیست اما از روی ناچاری به کاشت این محصولات مشغولیم.

ابراهیم قلعه نوی تغییر الگوی کشت در روداب را منوط به حمایت از کشاورزان دانسته و اظهار کرد:اگر دولت کمک نکند ماتوان و انگیزه برای تغییر الگوی کشت نداریم ما در روداب برای دریافت تسهیلات به منظورمکانیزه کردن کشاورزی مشکل داریم چون زمین های کشاورزی و املاک مسکونی ما هیچکدام سند ندارند ونمی توانیم وثیقه برای دریافت تسهیلات فراهم کنیم.

وی درادامه درخصوص وضعیت کاشت پسته در منطقه تصریح کرد:ماکشاورزان قدرت مالی برای تبدیل کل زراعت به باغ پستهیامحصولات کم آب دیگر را نداریم و از عهده هزینه های نگهداری آن برنمی آییم نمی توانیم هفت سال منتظر باشیم تا به محصول برسیم و دراین مدت علاوه براینکه قادر به تامین هزینه های نگهداری درختان نیستیم ،مخارج اولیه زندگیمان هم درگرو زراعت محصولات رایج منطقه است.

کشاورز دیگر ساکن روداب از تغییرالگوی کشت وروی آوردن به کار باغبانی به جای زراعت ابراز رضایت کرده و گفت:6سال است که کار زراعت را رها کردم وبه باغداری انگور وانار مشغولم هر چند هنوز تجربه و آگاهی لازم برای این درختان باغی را ندارم و بدلیل همین اطلاعات کم خسارت هایی برمحصولم وارد شده اما سود دهی آن برایم از کاشت پنبه و جو بهتر بوده است.

صفرعلی دامرودی آگاهی و داشتن دانش کافی را یک ضرورت برای کشاورزی دانست و افزود:چونکه از گذشته مردم منطقه بیشتر به کاشت زراعی مشغول بوده اند اطلاعات وتجربه در زمینه باغبانی ندارند و خودمن که مقداری از زمین هایم را به کاشت پسته اختصاص داده ام نمی دانم که آینده آن چه خواهد شد و سرمایه ای که چند سال برای آن هزینه کرده ام چه می شود ضمن اینکه تامین هزینه های آن تازمان باردهی برای ما کشاورزان سخت است و حتما باید دولت کمک وحمایت کند.

کارشناس باغبانی مرکز جهاد کشاورزی روداب تغییرالگوی کشت را در روداب یک ضرورت دانست ودرخصوص وضعیت این تغییر در روداب اظهارکرد :قبل از هر تغییر کشت باید آب و خاک آزمایش شود که متاسفانه اغلب کشاورزان منطقه در کاشت درخت پسته این موضوع را رعایت نکرده اند و متاسفانه در فراخوان ها برای شرکت در کلاس ها و کارگاه های آموزشی تعداد محدودی از کشاورزان شرکت می کنندواین عدم تجربه و آگاهی برای آنها مشکلات فراوانی ایجاد می کند البته همان تعدادمحدود کسانی که از آموزش و مشاوره های ما بهره می برندجزءکشاورزان موفق هستند.

مصطفی دولت در خصوص وضعیت پسته کاری منطقه گفت:کشاورزان در تهیه بذر ونهال دقت کافی و اطلاعات ضروری را ندارند اکثر آنها نحوه صحیح آبیاری را دقیق نمی دانند و باغداران بدلیل اینکه وضعیت مالی مناسبی ندارند در سال های نزدیک به باردهی توان  تامین هزینه های نگهداری درختان را تا باردهی ندارندواز عهده هزینه های آن برنمی آیند.

 مدیرجهاد کشاورزی روداب گفت:میانگین بارندگی در دوره آماری ده سال اخیر به خصوص در این سه سال آخر خیلی کاهش داشته ،برداشت ازچاه های عمیق کم وقنات های موجود در بخش کم آب یا خشک شده است  که در مجموع دبی آب دهی ما که درهشت سال گذشته حدود4300لیتر در ثانیه بوده الان3700لیتر درثانیه است که علاوه براینکه 600لیتر در ثانیه کاهش داشتیم سطح آب هم پایین و هزینه برداشت بیشتر شده است به خاطر همین دلایل تغییر الگوی کشت یک ضرورت می باشد وما به دنبال کشت های کم آب طلب مانند باغبانی ،گلخانه ها،گیاهان دارویی ،زعفران وپرورش گل محمدی درمنطقه هستیم.

قاسمعلی نیک پسند کاشت محصولاتی مثل پنبه را در این منطقه غیرقابل توجیه دانسته وافزود:محصول پنبه درهرهکتار حدود 12 تا13هزار لیتر آب مصرف می کند که علاوه برهدررفت آب از لحاظ اقتصادی برای کشاورز مقرون به صرفه نخواهد بود.

وی درباره اقبال مردم به کاشت پسته درروداب اظهارکرد:  ماچهارسال پیش شاید 10هکتار پسته درمنطقه نداشتیم ولی الان حدود 1100هکتار پسته در بخش داریم که این میزان درحال افزایش است و ما امیدواریم که در پنج سال آینده که غالب درختان به محصول دهی خواهند رسید اقتصاد منطقه دگرگون شود وکسانی که به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند دوباره به روستاهایشان برگردند وبا کشت محصولات اقتصادی و کم آب طلب مثل پسته دوباره روستاها و کشاورزی خود را احیاکنند.

 نیک پسند مهتمرین مشکل کشاورزان پسته کار منطقه را دانش و تجربه کم دانسته وافزود: کشاورزان بدون مشورت وآگاهی وبدون بررسی و آزمایش خاک وآب اقدام به کاشت پسته درمنطقه کردند و در شیوه نگهداری و آفت کشی نیز درست عمل نمی کنند.

وی درخصوص اقدامات ترویجی آموزشی صورت گرفته برای کشاورزان گفت:درسال های اخیر کلاس های وکارگاه های مختلفی برای آموزش کشاورزان برگزار وشرایط بازدید کشاورزان از باغات نمونه را مهیاکردیم و مطمئنا اگرآنها با مشورت ما اقدام کنند نتیجه بهتری خواهند گرفت و زحمات و سرمایه چند ساله شان از بین نخواهد رفت.